Föstudagur 6. apríl 2001

96. tbl. 5. árg.

Andstæðingum bíla er oft sérlega í nöp við „jeppamenn“ og vilja helst lækka rostann í slíku mannfólki sem mest þeir geta. Andstaðan við jeppana hefur meðal annars byggst á því að þeir séu hættulegir í umferðinni. Í Bandaríkjunum er allt rannsakað og þar á meðal þessi meinta hætta af jeppum. Douglas Coate og James VanderHoff við Rutgers University komust að þeirri niðurstöðu  eftir að hafa beitt tölfræðilegum rannsóknum á gögn yfir fjölda dauðaslysa í umferðinni í Bandaríkjunum á árunum 1994-1997, að fjölgun jeppa hefði í för með sér fækkun dauðaslysa. Þeir fundu út að 5% hlutfallsleg fjölgun jeppa miðað við fjölda ökuskírteina, hefði þýtt 7,5% fækkun dauðaslysa þar sem einn bíll lenti í slysi, t.d. við útafakstur, og 2% fækkun dauðaslysa þar sem árekstur tveggja eða fleiri bíla hefði orðið. Í mannslífum talið þýði þetta að í Bandaríkjunum hafi fjölgun jeppanna bjargað 2.000 manns.

Fyrir síðustu kosningar til Alþingis klufu nokkrir vinstri menn sig frá Vinstri hreyfingunni grænu framboði og fóru í sérframboð undir merkjum Samfylkingarinnar. Meðal kosningaloforða Samfylkingarinnar var hækkun á bensínsköttum. Hefði Samfylkingin fengið að ráða má leiða líkum að því að bensínlítrinn væri í dag á um 120 krónur og þar af tæki ríkið um 85 krónur. Í morgunsjónvarpi Stöðvar 2 í gær fullyrti Össur Skarphéðinsson formaður Samfylkingarinnar að hérlendis væri samráð um verðlagningu á bensíni og á því þyrfti að taka. Hann minntist ekki einu orði á að ríkið hirðir um 65% útsöluverðsins og tæki enn meira ef kosningaloforð Samfylkingarinnar yrðu efnd. Hann nefndi heldur engin dæmi um meiri verðmun á bensíni í öðrum löndun en hér á Íslandi enda ekki um það að ræða. Össur útskýrði heldur ekki hvers vegna sama verð er endilega slæmt.

Það er nærri lagi að heimsmarkaðsverð bensíns sé um 20 krónur á lítrann. Í  Reykjavík má fá bensín á verðinu 92 til 96 krónur lítrinn. Verðmunur sem hlutfall af innkaupsverði er því um 20%. Verðmunur sem hlutfall af hlut olíufélaganna sjálfra (álagningu, geymslukostnaði, dreifingarkostnaði o.s.frv.) er sennilega um 25%. Hvað bauð Össur upp á mikinn verðmun á áskrift að DV og öðrum blöðum á meðan hann stýrði DV? Var það ekki nærri 0%? Því má svo bæta við að jafnvel þótt bensínverð væri – eins og áskriftarverð dagblaða – alls staðar hið sama þarf það ekki að þýða annað en að samkeppnin heldur verðinu niðri.